De beste spits die Haarlem nooit gehad heeft

Ruud Geels raast in de periode 1965-1983 over de profvoetbalvelden. In 741 officiële duels maakt hij 605 doelpunten. Een onwaarschijnlijk moyenne waarmee hij vijfmaal topscorer van Nederland wordt: nog altijd een record. Viermaal lukt hem dat bij Ajax (1975-1978), eenmaal bij Sparta (1980/1981). Zijn Amsterdamse jaren leveren Geels bovendien twee bronzen en een zilveren schoen op in het Europese topscorersklassement.
Tekst: Sebastiaan Brommersma en Johan Tempelaar

Geboren en getogen in de Transvaalbuurt, geniet Geels zijn voetbalopleiding op straat. Eindeloos speelt hij met voet- en tennisballen op pleintjes en in parken. Hij ontwikkelt een feilloze techniek, uitstekend balgevoel en bovenal een neus voor de goal. In combinatie met zijn enorme ijver leiden die kwaliteiten hem op 17-jarige leeftijd al naar het eerste elftal van Telstar. Bij zijn debuut tegen MVV scoort hij meteen drie keer.

Een doelpuntenmachine is geboren, al twijfelt Geels dan nog op welke sport hij zich zal richten, daar hij ook een groot honkbaltalent blijkt te zijn. Ondanks zijn succesvolle voetbalcarrière stelt Geels dat honkbal de allerleukste sport is die hij ooit heeft beoefend. Dochters Luciène en Chantal erven het talent van hun vader voor deze sport en halen de vaderlandse top. Luciène haalt met de Nederlandse ploeg zelfs de Olympische spelen in Atlanta.

Schandalig hoge transfersom
Toch koos Geels voor het voetbal: “Ik voetbalde bij Telstar en honkbalde op het hoogste niveau bij Onze Gezellen. Maar toen kwam Feyenoord en was de keuze snel gemaakt”. Feyenoord betaalde 165.000 gulden voor Geels, destijds een enorm bedrag voor een 18-jarige speler. Het levert zelfs commotie op in de Velsense gemeenteraad, waar wordt gesproken over ‘Zo’n schandalig hoge transfersom voor zo’n jonge knul’. Ondanks dat zijn concurrent in Rotterdam luistert naar de naam Ove Kindvall, weet hij in vier seizoenen in 89 wedstrijden 46 goals te maken. Al moet hij het hoogtepunt in die jaren, het winnen van de Europacup I in 1970, aan zich voorbij laten gaan. Geels wil aan het einde van het seizoen vertrekken en zit om die reden niet eens bij de wedstrijdselectie.

Zijn carrière voert Ruud Geels langs Feyenoord, Go Ahead Eagles, Club Brugge, Ajax, Anderlecht, Sparta, PSV en uiteindelijk NAC Breda. Daar stokt de teller voor deze voetbalnomade van de lage landen op het astronomische aantal van 594 club-doelpunten. Na zijn voetbalcarrière begon hij een schildersbedrijf, waarvoor hij nog steeds actief is. Geels is samen met Ronald Koeman de enige speler die zowel voor Ajax, Feyenoord als PSV heeft gespeeld. Hij speelt twintig interlands voor het Nederlands elftal en vindt daarin elfmaal het net. Hij maakt ookdeel uit van de selectie voor het WK in 1974, maar komt tijdens het toernooi in Duitsland niet van de reservebank af. Bovendien wordt hem, onder het mom van ‘voetbalhumor’, dagelijks het leven zuur gemaakt door Wim Suurbier en Ruud Krol. Hij omschrijft het toernooi om die reden in een terugblik als ‘de ergste weken van zijn leven’.

De allermooiste
Ruud Geels staat bekend als kopspecialist, maar scoorde uit alle hoeken en in alle standen. Van kopballen en zweefduiken tot omhalen, intikkertjes en loeiharde schoten. Zijn mooiste goal maakte hij naar eigen zeggen voor Ajax, op 1 november 1975 in de met 6-0 van Feyenoord gewonnen wedstrijd in het Olympisch stadion. Geels nam vijf doelpunten voor zijn rekening (“Eigenlijk zes, maar die scheidsrechter keurde er één onterecht af”). Zijn tweede van die avond is de allermooiste: “Er kwam een voorzet vanaf links van Gerrie Mühren. Ik sprong zo hoog als ik kon en dook tegelijk naar de bal, waarna ik hem kiezelhard binnenkopte. Van Hanegem zei na de wedstrijd dat hij dacht dat ik uit de lichtmast was komen vallen. Prachtig toch?”.

‘Haarlem verdient een voetbalclub’
Geels scoorde nooit voor HFC Haarlem: “Wat een kakclub”, laat de verder toch vriendelijke en rustige Geels zich ontvallen. Daar zit een verhaal achter: “Haarlem wilde mij hebben, maar de voorzitter liet zich laatdunkend uit over mijn vader, omdat die in zijn ogen ‘maar’ een bakker was. Ik ben meteen weggelopen. Ik kwam toch al uit een EDO-buurt.” Geels voelt zich desondanks betrokken bij het Haarlemse voetbal: “Als ik nu het stadion zie, dan doet dat mij echt pijn. Haarlem is zo’n mooie stad, het verdient een profvoetbalclub. Het móet een profvoetbalclub. Er zijn genoeg voetballers van vroeger die zich zouden willen inzetten om het terug te brengen. Ik ook”.

Ondanks al zijn omzwervingen is Geels een echte Haarlemmer gebleven: “Familie is voor mij het belangrijkste wat er is. Mijn familie en mijn schoonfamilie komen hier vandaan. Het was dan ook logisch om uiteindelijk terug te gaan”. Dat dit soms veel reistijd betekende maakte hem daarbij niet uit: “Ook toen ik bij PSV speelde reed ik gewoon iedere dag op en neer”.

Sportieve initiatieven
Als Haarlemmer is Geels blij met alle sportieve initiatieven in de stad: “Dat de Société Pim Mulier zich inzet voor topsport in Haarlem vind ik fantastisch. Het is voor mij ook enorm eervol om in de eregalerij te staan. Iedere keer als mijn kleinkinderen langs mijn portret bij het Kennemer Sportcenter rijden, tikken ze me even aan. Daar ben ik wel trots op. Dat ik tussen die andere toppers hang.” Maar, adel verplicht, aldus Geels: “Wat ik mooi zou vinden, is als alle helden zich meer laten zien bij evenementen van de Société. Het zijn zulke kanjers, dat trekt enorm veel mensen aan. Zo kunnen wij de Société helpen, en Haarlem dus ook.”

Meer lezen?
In 2007 verscheen de biografie van Ruud Geels: Altijd Raak! Biografie van een vergeten topscorer (auteur: Theo Vaessen, ISBN 9789085104070). Louis van Gaal schreef het voorwoord van dit boek en nam het eerste exemplaar in ontvangst.

De Société Pim Mulier eert Haarlemse sporthelden en ondersteunt jonge, talentvolle sporters. Aan de gevel van het Kennemer Sportcenter is de eregalerij ‘Helden van Haarlem’ gerealiseerd, met sporters die op het hoogste niveau actief zijn geweest en in hun tak van sport een grootse prestatie hebben geleverd. Ruud Geels is één van die helden. Dit artikel verscheen eerder in Stadsglossy HRLM. Meer over de Société Pim Mulier en over de eregalerij van Haarlemse sporthelden op www.heldenvanhaarlem.nl