Kansenkaart voor een actieve stad

Op donderdag 19 oktober 2023 werd de ‘Kansenkaart voor Beweegboulevard Haarlem’ officieel overhandigd aan wethouder Eva de Raadt. Deze kaart, ontworpen als een fietsroute, toont dertien inspirerende locaties langs de Randweg die de weg vrijmaken naar een beweegvriendelijker Haarlem. Voordat de kansenkaart werd gepresenteerd, verkenden wethouder en vertegenwoordigers van bij het project betrokken onderwijsinstellingen, sportverenigingen en andere instanties alvast een deel van de route per fiets.

De kansenkaart is een initiatief van Hans Gootjes, directeur van CIOS Haarlem Hoofddorp, en Robert Graat, voorzitter van voetbalvereniging Alliance’22, in samenwerking met het Haarlems Sportakkoord. “Het is niet slechts een theoretisch document, maar een praktische leidraad voor de toekomst van Haarlem Zuid-West”, zegt Graat. “Sporten en bewegen doe je niet alleen op het sportveld, wij kijken bewust verder dan de hekken van het sportcomplex. Het concept van de Beweegboulevard Haarlem is om het gebied van Alliance’22 tot aan Sportpark Pim Mulier te ontwikkelen tot een proeftuin voor beweegvriendelijkheid. Waar Haarlemmers georganiseerd en ongeorganiseerd kunnen bewegen, of dat nu op de sportvelden, in de natuur, op straat of in buurtparken is.”

Om te zien hoe je dat in de praktijk vormgeeft, werd op 18 april 2023 in De Mug een symposium georganiseerd; de resultaten werden met hulp van stedenbouwkundig bureau Urhahn en ingenieursbureau Kragten verwerkt tot de kansenkaart. Graat: “Het toont de verborgen pareltjes van het gebied én de kansrijke plekken voor verbetering. Variërend van inrichting van speelplekken, herbestemming van braakliggend terrein en verbetering van bestaande locaties zoals schoolpleinen, tot het optimaliseren van hardlooproutes en het creëren van knooppunten om beweging en ontmoeting te stimuleren.”

De versteende stad
Mede-initiatiefnemer Gootjes benadrukt de noodzaak van een beweegvriendelijke stad: “Onze samenleving wordt er niet gezonder op. Terwijl we weten dat bewegen en recreëren bijdragen aan de ‘positieve gezondheid’, dus in hoeverre je naast fysiek ook mentaal en sociaal plezierig in het leven staat. Maar dan moet de omgeving wel uitnodigend zijn om te bewegen en samen te komen, en dat is het nu niet. Hoe kunnen we nu een versteende stad als Haarlem, die is gericht op gemotoriseerd verkeer, beweegvriendelijker maken? Voor sporters, maar ook gewoon voor inwoners uit de wijk – ouderen, jongeren, mensen met een beperking of zonder. Voor iedereen die wil bewegen. En hoe breng je dat duurzaam tot stand?”

Burgerparticipatie
Daarvoor werd nauw samengewerkt met verschillende lokale partijen, zoals de wijkraad, scholen, zorginstellingen en andere sportaanbieders. Volgens Peter van der Aart van het Haarlems Sportakkoord schuilt daarin de kracht van dit project. “Er wordt van onderaf meegedacht en dat levert een tastbaar resultaat op met heldere adviezen voor verdere ontwikkeling. Wat het verder zo sterk maakt, zijn de vele kleinschalige projecten, waarmee het meteen bij jou om de hoek al een stukje beweegvriendelijker wordt. Geen verre toekomstdromen, maar concrete stappen voor morgen.”

Aanzet tot gesprek
Wethouder Eva de Raadt deelt de visie dat de openbare ruimte (meer) beweging moet uitstralen. “Het is een belangrijk thema voor de toekomst en met deze kaart kan ik het onderwerp van de beweegvriendelijke stad concreet onder de aandacht van de gemeenteraad brengen. Het past prachtig bij alle ambities die we hebben geformuleerd.” Ze hoopt dat bij het inrichten van de omgeving beweegvriendelijkheid net zo vanzelfsprekend wordt als duurzaamheid en toegankelijkheid. “En dit is een uitstekend startpunt om het gesprek daartoe te beginnen.”

Steen in de vijver
Hoewel de kansenkaart focust op stadsdelen Haarlem Zuid-West en Noord, bevat het principes die inspiratie kunnen bieden aan de gehele omgeving. Gootjes: “Centraal staat het streven naar een aantrekkelijkere stad, waarin de bewegende en ‘spelende’ mens niet wordt vergeten en waar bewoners vitaler en gelukkiger zijn. Wij hebben gefungeerd als katalysator, nu ligt de regie bij de gemeente om het initiatief verder op te pakken.”